"We moeten de mythen rond bevolking doorprikken”. Dat is één van de kernboodschappen van UNFPA's 2023 flagshiprapport State of the World Population, op 26 april in de Belgische Senaat gepresenteerd aan de 'Parlementairen voor de 2030 Agenda'.
Overbevolking
Een steeds terugkerende mythe is dat overbevolking klimaatverandering in de hand werkt, daaruit concluderend dat we het aantal geboortes in landen met hoge geboortecijfers moeten verminderen. Vrouwen in die landen dragen echter het minste bij aan de wereldwijde uitstoot én worden het meest getroffen door de gevolgen van klimaatverandering. Om de klimaatverandering aan te pakken moeten we de productie en consumptie van landen met de laagste vruchtbaarheidscijfers herzien, want zij zijn globaal gezien de grootste vervuilers.
Lage geboortecijfers & vergrijzing
Lage geboortecijfers zijn niet verantwoordelijk voor de vergrijzing. Mensen leven gewoon gezonder en langer. We moeten antwoorden vinden door de productiviteit te verhogen, de gendergelijkheid te vergroten en in te zien dat migratie een deel van de oplossing kan zijn, aldus het rapport. We moeten ook degenen die een gezin willen stichten steunen door te investeren in seksuele en reproductieve gezondheidszorg, kinderopvang en kwaliteitsonderwijs.
De vraag is keuze, niet bevolking
Volgens het rapport moeten we ons afvragen of iedereen keuzes kan maken over hun seksuele en reproductieve gezondheid. 44% van de vrouwen met een partner kan niet zelf beslissen over gezondheidszorg, seks of anticonceptie. Het resultaat is dat bijna de helft van alle zwangerschappen onbedoeld is, waardoor het fundamentele mensenrecht van vrouwen om vrij en verantwoord te beslissen over het aantal kinderen en de spreiding daarvan wordt geschonden.
Bevolkingsproblemen ondermijnen vrouwenrechten in de Balkan
Daniela Drandic van de International Confederation of Midwives lichtte de situatie in Kroatië toe, waar populistische angstretoriek overslaat uit Hongarije en andere Balkanlanden. Het land wordt geconfronteerd met toenemende emigratie naar West-Europa, lage geboortecijfers en immigratie. De demografische uitdagingen in het land worden toegeschreven aan de keuzevrijheid van vrouwen en seksuele en reproductieve gezondheid wordt geprioriteerd en aangetast door de privatisering van de gezondheidssector. Wat werkende ouders echter nodig hebben, is goede ondersteuning om werk en gezinsleven te combineren: er bestaan hoge barrières voor kinderopvang, waardoor ouders twijfelen om meer dan één kind te nemen.
Minister Gennez erkent de kansen en bedreigingen
Minister van Ontwikkelingssamenwerking Caroline Gennez, die aanwezig was bij de lancering, erkende de uitdagingen voor vrouwenrechten en SRGR wereldwijd. Ze zei: "We moeten ons niet overgeven, maar de dialoog over universele mensenrechten gaande houden". Ze herhaalde dat België zich inzet voor SRGR en wees op het belang van de versterking van gezondheidssystemen en sociale bescherming. Door de opbouw van welvaartsstaten kunnen koppels ervoor kiezen kinderen te krijgen.
Lees het SWOP 2023 rapport SWP Report 2023 | United Nations Population Fund (unfpa.org)
Lees het SWOP 2023 rapport SWP Report 2023 | United Nations Population Fund (unfpa.org)