De hiv-epidemie in Oost-Europa staat hoog op de agenda van de internationale aidsconferentie. Die heeft de voorbije week 16.000 deelnemers samengebracht in Amsterdam. Oost-Europa is de enige regio wereldwijd waar het aantal hiv-diagnoses steeg, een verdubbeling in de afgelopen tien jaar. Van de mensen met hiv kan amper één op de vier een behandeling volgen. Aids betekent er vaak een doodsvonnis.
Het paradoxale is dat we over de juiste kennis en methodes beschikken om de epidemie in te dammen, maar dat de ideologische agenda’s van veel Oost-Europese overheden dat belemmeren. Sommige regeringen voeren een ideologische strijd over de rechten van seksuele minder¬heden, reproductieve rechten of seksuele voorlichting op school. Dat is hét recept om een efficiënt hiv-beleid te dwars¬bomen.
Schuldig verzuim
Van alle Oost-Europese landen is de situatie in Rusland het meest schrijnend. Daar leven één tot anderhalf miljoen mensen met hiv. Jaarlijks worden er 100.000 nieuwe infecties gediagnosticeerd en elke dag overlijden er 80 mensen aan aids. Het land heeft de twaalfde economie ter wereld, dus het valt niet toe te schrijven aan een gebrek aan middelen, wel aan schuldig verzuim. Zo geven de VS 100 keer meer geld uit aan hiv-programma’s. Pas sinds vorig jaar, na een windstille periode van jaren, heeft Rusland opnieuw een hiv-strategie.
Voor de Russische overheid is de verdediging van ‘traditionele waarden’ belangrijker dan een efficiënte aanpak van de epidemie. De Russische regering propageert het patriarchale kerngezin en krijgt daarvoor steun van de Russische orthodoxe kerk. Niet-traditionele relatievormen worden gezien als een abnormaliteit die de patriarchale orde en de natie in gevaar brengt. Ter illustratie: de Russische hiv-strategie noemt homomannen ‘mensen die zich toeleggen op onconventionele seksuele relaties’. Ook internationaal profileert het Kremlin zich als hoeder van traditionele waarden. Dat discours vindt weerklank in andere Oost-Europese landen, zoals Hongarije.
De Russische autoriteiten gebruiken de ‘antihomo-propagandawetgeving’ om informatie over hiv te bannen. Hoewel naar schatting 10 procent van de homomannen hiv heeft, censureerde de overheid onlangs nog een website met seksuele-gezondheidsinformatie voor homomannen. Op scholen is seksuele voorlichting voor jongeren nagenoeg afwezig. Een generatie kinderen en jongeren groeit op met beperkte kennis over hoe ze zich kunnen beschermen. Het aantal Russische vrouwen tussen 15 en 24 jaar met hiv is dubbel zo hoog als hun mannelijke leeftijdsgenoten.
Conferentie moet Rusland met de neus op de feiten drukken
Het Russische voorbeeld bewijst één ding: het virus indammen lukt alleen dankzij politieke wil en leiderschap. De aidsconferentie in Amsterdam mag dan uitpakken met de Britse prins Harry, Oost-Europese politieke zwaargewichten blinken uit in afwezigheid.De conferentie moet Rusland met de neus op de feiten drukken. Niet ideologie, maar gezond verstand moet er het hiv-beleid bepalen. Poetin moet minder werk maken van zijn internationale imago en de epidemie in eigen land bestrijden.
Wim Van de Voorde, beleidsmedewerker internationaal bij Sensoa
Schuldig verzuim
Van alle Oost-Europese landen is de situatie in Rusland het meest schrijnend. Daar leven één tot anderhalf miljoen mensen met hiv. Jaarlijks worden er 100.000 nieuwe infecties gediagnosticeerd en elke dag overlijden er 80 mensen aan aids. Het land heeft de twaalfde economie ter wereld, dus het valt niet toe te schrijven aan een gebrek aan middelen, wel aan schuldig verzuim. Zo geven de VS 100 keer meer geld uit aan hiv-programma’s. Pas sinds vorig jaar, na een windstille periode van jaren, heeft Rusland opnieuw een hiv-strategie.
Voor de Russische overheid is de verdediging van ‘traditionele waarden’ belangrijker dan een efficiënte aanpak van de epidemie. De Russische regering propageert het patriarchale kerngezin en krijgt daarvoor steun van de Russische orthodoxe kerk. Niet-traditionele relatievormen worden gezien als een abnormaliteit die de patriarchale orde en de natie in gevaar brengt. Ter illustratie: de Russische hiv-strategie noemt homomannen ‘mensen die zich toeleggen op onconventionele seksuele relaties’. Ook internationaal profileert het Kremlin zich als hoeder van traditionele waarden. Dat discours vindt weerklank in andere Oost-Europese landen, zoals Hongarije.
De Russische autoriteiten gebruiken de ‘antihomo-propagandawetgeving’ om informatie over hiv te bannen. Hoewel naar schatting 10 procent van de homomannen hiv heeft, censureerde de overheid onlangs nog een website met seksuele-gezondheidsinformatie voor homomannen. Op scholen is seksuele voorlichting voor jongeren nagenoeg afwezig. Een generatie kinderen en jongeren groeit op met beperkte kennis over hoe ze zich kunnen beschermen. Het aantal Russische vrouwen tussen 15 en 24 jaar met hiv is dubbel zo hoog als hun mannelijke leeftijdsgenoten.
Conferentie moet Rusland met de neus op de feiten drukken
Het Russische voorbeeld bewijst één ding: het virus indammen lukt alleen dankzij politieke wil en leiderschap. De aidsconferentie in Amsterdam mag dan uitpakken met de Britse prins Harry, Oost-Europese politieke zwaargewichten blinken uit in afwezigheid.De conferentie moet Rusland met de neus op de feiten drukken. Niet ideologie, maar gezond verstand moet er het hiv-beleid bepalen. Poetin moet minder werk maken van zijn internationale imago en de epidemie in eigen land bestrijden.
Wim Van de Voorde, beleidsmedewerker internationaal bij Sensoa