C RightByHer Donderdag 28 februari, Brussel, federaal parlement werd het rapport ‘The State of African Women’ gepresenteerd en dit in de aanloop naar Internationale Vrouwendag. Gina Wharton, beleidsmedewerkster bij IPPF European Network presenteerde het onderzoeksrapport van het Koninklijk Instituut voor de Tropen, dat ontwikkeld werd als onderdeel van 'Right by Her', een groter sensibiliseringsproject rond vrouwenrechten in Afrika. Het onderzoeksrapport brengt de realisaties maar ook de ‘gaps’ in de ratificatie en implementatie van het Maputo Protocol door Afrikaanse staten in kaart. Dat protocol is het wettelijk bindend instrument waarin de rechten van Afrikaanse vrouwen door de lidstaten van de Afrikaanse Unie werden vastgelegd.
Maputo gaat verder dan de 2030 Agenda
Het Maputo protocol verbiedt de discriminatie van vrouwen, vrouwelijke genitale verminking, biedt wettelijke bescherming tegen geweld tegen vrouwen in de publieke én private sfeer, beschermt adolescenten tegen misbruik en seksueel grensoverschrijdend gedrag, verbiedt gedwongen en kindhuwelijken, erkent de reproductieve rechten en het recht op gezondheid en seksuele en reproductieve gezondheid en heeft bijzondere aandacht voor kwetsbare groepen zoals adolescenten, weduwen en vrouwen met een beperking. Tot slot erkent het protocol abortus onder specifieke voorwaarden als een mensenrecht. Het protocol is in die zin een sleutelinstrument voor de realisatie van de duurzame ontwikkelingsdoelen van de 2030 Agenda, en is op een aantal vlakken tegelijkertijd vooruitstrevender dan de 2030 Agenda. Het verbindt daarenboven de ondertekenaars tot wettelijke verplichtingen, in tegenstelling tot het vrijblijvende karakter van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen.
Waarom implementatie vaak uitblijft
Alle Belgische partnerlanden onderschrijven het Maputo Protocol, met uitzondering van Marokko (dat in 2003 nog geen lid was van de Afrikaanse Unie). Alle partnerlanden ratificeerden ook de tekst, met uitzondering van Burundi en Niger. Het aantal Afrikaanse landen dat ook rapporteert over de voortgang met de implementatie is echter beperkt. De meeste landen worstelen dan ook met een gebrek aan financiële en menselijke middelen om het protocol ten uitvoer te brengen. Dat het protocol uiterst relevant is tonen nochtans de cijfers: 1 op 3 vrouwen ervaart tijdens haar leven geweld, meer dan 1 op 5 vrouwen in Afrika heeft geen toegang tot gezinsplanning, en 1 op 4 meisjes op het continent wordt zwanger voor haar achttiende verjaardag.
Het recht op abortus
Jaarlijks worden naar schatting 8,2 miljoen abortussen uitgevoerd in Afrika, waarvan 3 op 4 onveilig zijn omwille van bestaande restricties. Vooral bij adolescente meisjes in Afrika ligt het aantal ongeplande zwangerschappen erg hoog, en daarmee ook het percentage onveilige abortussen. Het Maputo Protocol laat abortus toe als het leven van de moeder in gevaar is, als de zwangerschap een bedreiging vormt voor de mentale en/of fysieke gezondheid van de moeder, in het geval van misvormingen bij de foetus en indien de zwangerschap het gevolg is van seksueel geweld, verkrachting of incest. De mate waarin abortus is toegestaan door Afrikaanse staten loopt sterk uiteen. In DR Congo, Senegal, Mauritanië, Congo-Brazaville en Egypte is abortus in alle omstandigheden verboden. In andere landen kan het enkel wanneer het leven van de moeder in gevaar is, nog andere rekenen daartoe ook een bedreiging voor de gezondheid van de moeder, ... Slechts in 7 Afrikaanse landen is abortus toegestaan zoals overeengekomen in het Maputo Protocol, nl. Mozambique, Zuid-Afrika, Tunesië, Ghana, Ethiopië, Rwanda en de Seychellen.
Géén enkel partnerland doet het over de hele lijn goed
Waar sommige landen vooruitgang boeken in de aanpak van geweld ten aanzien van vrouwen of het legaliseren van abortus, lopen ze achter wat betreft de aanpak van kindhuwelijken en genitale verminking. Geen enkel partnerland van de Belgische ontwikkelingssamenwerking doet het dan ook over de hele lijn ‘goed’ in het realiseren en beschermen van de rechten van vrouwen.
Parlementairen beloven zich te engageren
Kamerlid Jean-Jacques Flahaux, vicevoorzitter van het Comité voor Maatschappelijke Emancipatie van de Kamer van Volksvertegenwoordigers en lid van de Parlementairen voor de 2030 Agenda beloofde er met het parlement op toe te zien dat gender, en in het bijzonder de rechten van vrouwen en seksuele en reproductieve gezondheid en rechten een prioriteit zullen vormen in het nieuwe bestuursakkoord dat volgt op de federale verkiezingen van mei. België kan ook aan capaciteitsopbouw doen en meer vrouwenrechtenorganisaties steunen die actief ijveren om de status van vrouwen in Afrika te verbeteren, en hun overheden tot actie te bewegen. Flahaux besloot: “Wij kunnen als parlementairen kritische vragen stellen over het beleid en onze regering aanmoedigen om niet alleen alert te zijn maar ook proactief op te treden, en het belang van gendergelijkheid en gelijke rechten in de praktijk uit te dragen”.
Het seminarie was een gezamenlijk initiatief van het Comité voor Maatschappelijke Emanicipatie van de Kamer van Volksvertegenwoordigers en de ‘Parlementairen voor de 2030 Agenda’, de parlementaire groep die er op toe ziet dat België haar beloftes inlost in het realiseren van de 2030 Agenda voor Duurzame Ontwikkeling en de realisatie van het Caïro Actieprogramma voor Bevolking en Ontwikkeling, dat dit jaar zijn 25e verjaardag viert.
Het rapport ‘the State of African Women’ is beschikbaar in het Engels, en zal binnenkort ook in het Frans en het Portugees verschijnen.
Het Maputo protocol verbiedt de discriminatie van vrouwen, vrouwelijke genitale verminking, biedt wettelijke bescherming tegen geweld tegen vrouwen in de publieke én private sfeer, beschermt adolescenten tegen misbruik en seksueel grensoverschrijdend gedrag, verbiedt gedwongen en kindhuwelijken, erkent de reproductieve rechten en het recht op gezondheid en seksuele en reproductieve gezondheid en heeft bijzondere aandacht voor kwetsbare groepen zoals adolescenten, weduwen en vrouwen met een beperking. Tot slot erkent het protocol abortus onder specifieke voorwaarden als een mensenrecht. Het protocol is in die zin een sleutelinstrument voor de realisatie van de duurzame ontwikkelingsdoelen van de 2030 Agenda, en is op een aantal vlakken tegelijkertijd vooruitstrevender dan de 2030 Agenda. Het verbindt daarenboven de ondertekenaars tot wettelijke verplichtingen, in tegenstelling tot het vrijblijvende karakter van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen.
Waarom implementatie vaak uitblijft
Alle Belgische partnerlanden onderschrijven het Maputo Protocol, met uitzondering van Marokko (dat in 2003 nog geen lid was van de Afrikaanse Unie). Alle partnerlanden ratificeerden ook de tekst, met uitzondering van Burundi en Niger. Het aantal Afrikaanse landen dat ook rapporteert over de voortgang met de implementatie is echter beperkt. De meeste landen worstelen dan ook met een gebrek aan financiële en menselijke middelen om het protocol ten uitvoer te brengen. Dat het protocol uiterst relevant is tonen nochtans de cijfers: 1 op 3 vrouwen ervaart tijdens haar leven geweld, meer dan 1 op 5 vrouwen in Afrika heeft geen toegang tot gezinsplanning, en 1 op 4 meisjes op het continent wordt zwanger voor haar achttiende verjaardag.
Het recht op abortus
Jaarlijks worden naar schatting 8,2 miljoen abortussen uitgevoerd in Afrika, waarvan 3 op 4 onveilig zijn omwille van bestaande restricties. Vooral bij adolescente meisjes in Afrika ligt het aantal ongeplande zwangerschappen erg hoog, en daarmee ook het percentage onveilige abortussen. Het Maputo Protocol laat abortus toe als het leven van de moeder in gevaar is, als de zwangerschap een bedreiging vormt voor de mentale en/of fysieke gezondheid van de moeder, in het geval van misvormingen bij de foetus en indien de zwangerschap het gevolg is van seksueel geweld, verkrachting of incest. De mate waarin abortus is toegestaan door Afrikaanse staten loopt sterk uiteen. In DR Congo, Senegal, Mauritanië, Congo-Brazaville en Egypte is abortus in alle omstandigheden verboden. In andere landen kan het enkel wanneer het leven van de moeder in gevaar is, nog andere rekenen daartoe ook een bedreiging voor de gezondheid van de moeder, ... Slechts in 7 Afrikaanse landen is abortus toegestaan zoals overeengekomen in het Maputo Protocol, nl. Mozambique, Zuid-Afrika, Tunesië, Ghana, Ethiopië, Rwanda en de Seychellen.
Géén enkel partnerland doet het over de hele lijn goed
Waar sommige landen vooruitgang boeken in de aanpak van geweld ten aanzien van vrouwen of het legaliseren van abortus, lopen ze achter wat betreft de aanpak van kindhuwelijken en genitale verminking. Geen enkel partnerland van de Belgische ontwikkelingssamenwerking doet het dan ook over de hele lijn ‘goed’ in het realiseren en beschermen van de rechten van vrouwen.
Parlementairen beloven zich te engageren
Kamerlid Jean-Jacques Flahaux, vicevoorzitter van het Comité voor Maatschappelijke Emancipatie van de Kamer van Volksvertegenwoordigers en lid van de Parlementairen voor de 2030 Agenda beloofde er met het parlement op toe te zien dat gender, en in het bijzonder de rechten van vrouwen en seksuele en reproductieve gezondheid en rechten een prioriteit zullen vormen in het nieuwe bestuursakkoord dat volgt op de federale verkiezingen van mei. België kan ook aan capaciteitsopbouw doen en meer vrouwenrechtenorganisaties steunen die actief ijveren om de status van vrouwen in Afrika te verbeteren, en hun overheden tot actie te bewegen. Flahaux besloot: “Wij kunnen als parlementairen kritische vragen stellen over het beleid en onze regering aanmoedigen om niet alleen alert te zijn maar ook proactief op te treden, en het belang van gendergelijkheid en gelijke rechten in de praktijk uit te dragen”.
Het seminarie was een gezamenlijk initiatief van het Comité voor Maatschappelijke Emanicipatie van de Kamer van Volksvertegenwoordigers en de ‘Parlementairen voor de 2030 Agenda’, de parlementaire groep die er op toe ziet dat België haar beloftes inlost in het realiseren van de 2030 Agenda voor Duurzame Ontwikkeling en de realisatie van het Caïro Actieprogramma voor Bevolking en Ontwikkeling, dat dit jaar zijn 25e verjaardag viert.
Het rapport ‘the State of African Women’ is beschikbaar in het Engels, en zal binnenkort ook in het Frans en het Portugees verschijnen.
RSS Feed