De VN-Commissie over de Status van de Vrouw onderhandelt over de relaties tussen klimaatverandering en genderongelijkheid. Aanleiding voor de Parlementairen voor de 2030 agenda en de Adviesraad voor Gender en Ontwikkeling om aan de vooravond van Wereldvrouwendag een middagseminarie te organiseren over de impact van klimaatverandering op de seksuele en reproductieve gezondheid en rechten van vrouwen en meisjes. 

Uit de jaarlijkse doorlichting van de uitgaven van de Directie-Generaal Ontwikkelingssamenwerking en Humanitaire Hulp (DGD) door Sensoa blijkt dat de uitgaven voor gezondheid en reproductieve gezondheid stegen van €133 miljoen in 2019 naar €141 miljoen in 2020. 

Dit is vooral te danken aan een stijging in de uitgaven voor reproductieve gezondheid van €24,86 miljoen naar €33,45 miljoen, en in het bijzonder de toegenomen inzet van middelen voor seksuele en reproductieve gezondheid in België’s gouvernementele samenwerking met partnerlanden.

Een jaar na de controversiële wijziging van de Poolse abortuswet, die Polen een van de EU-lidstaten met de meest restrictieve toegang tot abortuszorg maakte, blijft de mensenrechten situatie verergeren. Twee leden van de Parlementairen voor de 2030 Agenda, Séverine de Laveleye en Orry Van de Wauwer, hebben dit met eigen ogen gezien toen zij deelnamen aan de jaarlijkse conferentie van het Europees Parlementair Forum voor Seksuele en Reproductieve rechten in Warschau, Polen op 21-22 oktober. Aan het eind van een eerste dag met paneldiscussies ondertekenden de deelnemers een verklaring met betrekking tot Polen en de algemene situatie in de wereld op het gebied van SRGR. 

“Het recht op veilige en legale abortus staat onder druk over de hele wereld. We moeten ervoor zorgen dat de klok niet wordt teruggedraaid.” Met deze woorden leidde de Nederlands MEP Sophie in’t Veld een webinar naar aanleiding van de internationale dag voor veilige abortus in. Tijdens deze webinar werd de nieuwe Europese Abortusbeleid Atlas gelanceerd. De Atlas vergelijkt de Europese landen naar de toegang van vrouwen in deze landen tot abortus.  België zit in de Europese top 10 maar loopt achter op het Verenigd Koninkrijk, de Scandinavië en buurlanden Frankrijk en Nederland. Zo kan de verplichte wachttijd ingekort worden en kan België beter doen wat betreft het bestrijden van disinformatie over abortus.  

Wat krijg je als je Antwerpse jongeren en Palestijnse tieners samen zet? Nieuwsgierigheid, herkenning en nederigheid. Daarvan konden we met Sensoa getuige zijn. Op 22 en 23 september organiseerde Sensoa een uitwisseling met UNFPA Palestina voor schoolgaande jongeren uit 15 verschillende Palestijnse scholen in Jeruzalem en een klas leerlingen uit het 6de middelbaar van Koninklijk Atheneum Antwerpen.  

De jongeren gingen in dialoog over het leven tijdens de lockdowns – “Mijn leven stond stil” -, hun verwachtingen rond huwelijken en relaties - “Liefde” en “samen tijd doorbrengen” stonden met stip bovenaan – en hun opvattingen met betrekking tot gender en situaties van seksueel grensoverschrijdend gedrag.   

Het recente UNAIDS rapport stelt vast dat wereldwijde doelen voor 2020 niet werden gehaald, ondanks de inspanningen van de afgelopen jaren. Meer mensen kennen hun seropositieve status, meer mensen hebben toegang tot medicatie en meer mensen hebben een ondetecteerbare virale lading dankzij het gebruik van medicatie. Maar de inspanningen tot het voorkomen van nieuwe  infecties waren minder succesvol. Het jaarlijkse aantal nieuwe besmettingen bij volwassen is nauwelijks gedaald in de voorbije 4 jaar. Geen enkele regio behaalde de doelstelling om 75% minder besmettingen te hebben in vergelijking met 2016. 

LGBTI-personen en in het bijzonder LGBTI-jongeren liepen verhoogde risico’s op verbaal en fysiek geweld tijdens de lockdowns, en velen worstelden met depressies en zelfmoordgedachten.

​Vooral voor zij die zich thuis niet kunnen of durven out-en beleefden bijzonder moeilijke tijden. Dat jongeren daarbij afgesneden waren van hun peers, duwde hen nog sterker in een sociaal isolement. Zo getuigde Senator, Lid van het Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa en voorzitter van de ‘Parlementairen voor de 2030 Agenda’ Fourat Ben Chikha, op de Mensenrechtenconferentie in Kopenhagen die tijdens de WorldPride gehouden werd. De impact van de maatregelen op de Mensenrechten van LGBTI-personen dient van nabij gemonitord te worden, zo stelde hij, zodat de nodige (preventieve) acties kunnen worden ondernomen om mensen hun rechten te garanderen.

Meer dan 100 parlementsleden van over de hele wereld kwamen in Kopenhagen samen om de actuele uitdagingen voor LGBTI-personen te bespreken. Ook Kamerlid Goedele Liekens en Vlaams parlementslid en Senator Orry Van de Wauwer, beiden leden van de ‘Parlementairen voor de 2030 Agenda’ waren present. Voormalig lid en Vice-premier Petra De Sutter vertegenwoordigde de Belgische regering op de Pride.  

Een vernieuwde versie van de e-tutorial over seksuele en reproductieve gezondheid en rechten Body&Rights is beschikbaar. 

E-tutorial Body & Rights richt zich op iedereen die actief is in internationale samenwerking. Het is een platform dat een schat aan informatie herbergt over seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRGR). Zowel ervaren als nieuwe krachten kunnen er bijgevolg heel wat leren. Van begrijpen waar SRGR werkelijk over gaat tot SRGR op de agenda krijgen en houden. Het platform biedt de cursus ‘Body & Rights, Thema’s’ en ‘Body & Rights, Getuigenissen’.

Dagenlange prostesten volgen op de verstrenging van de abortuswetgeving in Polen op 27 januari. Deze wetgeving verbiedt vrouwen om een zwangerschap af te breken, ook in het geval dat hun foetus afwijkingen vertoont. Dokters en zorgverleners die vrouwen en hun partners hier toch toe bijstaan riskeren vanaf nu tot 3 jaar cel.

​Recht en Rechtvaardigheid (PiS), de regerende partij, probeerde eerder deze verstrenging door te duwen. Reeds in 2016 en 2018 legde ze de wet in het parlement voor, maar stootte telkens op enorme volksprotesten. Door de oprichting van het Grondwettelijk Hof en de systematische vervanging van gematigde rechters door conservatieve rechters, kon de PiS de verstrenging nu toch doorvoeren.

Nieuw aangesteld Amerikaans president Joe Biden maakt schoon schip na 4 jaar Trump. De VS heeft zich terug achter het Parijs-klimaatsakkoord geschaard, zal niet uit de Wereldgezondheidsorganisatie stappen en zal opnieuw UNFPA, het bevolkingsagentschap van de Verenigde Naties financieren.

Boven al deze ‘executive orders’, heeft Biden ook de Mexico City Policy of de Global Gag Rule terug ingetrokken. Dit beleid, dat Amerikaanse hulp verbiedt aan buitenlandse organisaties die doorverwijzen naar centra die abortus aanbieden of abortus als een optie bespreken, werd achtereenvolgens door republikeinse presidenten ingesteld en ingetrokken door democratische presidenten. Een knipperlichtrelatie, maar dan één waar het licht jaren op rood of groen staat, met alle gevolgen voor het terrein.